به گزارش گاردین، اسنادی از کمیسیون تجارت فدرال آمریکا فاش می‌کند که ارتش این کشور در حال اجرای آزمایش‌های نظارتی با پوشش وسیع در ایالات میانه‌ی غربی با استفاده از بالون‌های خورشیدی بلندارتفاع است. درحدود ۲۵ بالون خورشیدی بی‌نام از منطقه‌ای روستایی در داکوتای جنوبی به‌پرواز درآمده‌اند و مساحتی درحدود ۲۵۰ مایل از ایالات مینه‌سوتا، آیووا، ویسکانسین و میزوری تا ایلینویز مرکزی را تجسس می‌کنند. براساس اسناد ثبت‌شده‌ی شرکت نوادا سیرا (Sierra Nevada)، شرکتی فعال در امور دفاعی هوافضا، این بالون‌ها قرار است با حرکت در ارتفاع ۲۰ کیلومتری لایه‌ی استراتوسفر جوّ زمین، «سامانه‌ی پایای نظارتی» برای اکتشاف و ممانعت از قاچاق موادمخدر و تهدیدات سرزمینی ایجاد کند.

تمام بالون‌ها حامل رادارهای پیشرفته‌ای هستند که می‌توانند هم‌زمان چندین خودرو مختلف را شبانه‌روز و در تمام شرایط جوّی ردیابی و دنبال کند. این آزمایش‌ها که تاکنون اطلاعاتی از آن مخابره نشده بود، از پیش مجوز کمیسیون ارتباطات فدرال (FCC) را برای اجرا در اواسط ژوئیه تا سپتامبر دریافت کرده است که در ادامه‌ی پروازهای مشابهی است که سال گذشته نیز مجوز آن صادر شده بود. آرتور هالند میچل، رئیس مرکز مطالعات پهبادی در کالج Bard نیویورک، به گاردین گفته است:

آنچه این فناوری برایمان امکان‌پذیر کرده، نظارت آنی بر هر چیزی است که برخی اوقات به آن Combat TiVo نیز گفته می‌شود؛ چون درصورت بروز حادثه‌ در هر نقطه از منطقه‌ی زیر نظارت، می‌توان صحنه‌ی ضبط‌شده را تا حد نیاز به عقب بازگرداند و بازپخش کرد تا به ماهیت دقیق حادثه و مسببان و مبداء آن‌ها پی برد.

این آزمایش‌ها به درخواست مقر فرماندهی جنوب آمریکا موسوم به ساوتکام Southcom انجام شده است که مسئولیت اقدام دربرابر فجایع و عملیات جاسوسی و همکاری‌های امنیتی در منطقه‌ی کارائیب و جنوب و مرکز آمریکا را برعهده دارد. ساوتکام تلاشی مشترک بین ارتش آمریکا، نیروی دریایی و هوایی و... است که نقش مهم آن جست‌وجو و کشف قاچاق موادمخدر به مقصد آمریکا است.

عکس هوایی از منطقه‌ای مسکونی در آیووا. ارتش آمریکا در حال به‌پروازدرآوردن بالون‌های تجسسی بی‌نام در بخش‌هایی از ایالت‌های میانه‌ی غربی است.

جی استنلی، از تحلیلگران ارشد اتحاد ملی برای آزادی‌های مدنی آمریکا، معتقد است:

به‌عقیده‌ی ما، نباید شهرهای آمریکا به‌گونه‌ای به‌طور گسترده نظارت شوند که عملا مسیر هر وسیله‌ی نقلیه‌ را ردگیری کند. حتی حین این آزمایش‌ها، آن‌ها در حال گردآوری اطلاعات بسیاری درباره‌ی مردم آمریکا هستند که مثلا چه کسی به خانه‌ی کارگر، کلیسا، مسجد و کلینیک آلزایمر رفته است. نباید در مسیری حرکت کنیم که اجازه دهد چنین چیزی در آمریکا به‌کار گرفته شود. حقیقتا نگران‌کننده است که می‌شنویم همین حالا هم ارتش در حال چنین آزمایش‌هایی است.

شرکت نوادا سیرا سالیان متمادی است که هواپیماهای مجهز به انواع حسگرها را به ارزش میلیون‌ها دلار برای ساوتکام تأمین می‌کند؛ هواپیماهایی که در مناطق مکزیک، کلمبیا، پاناما و دریای کارائیب مشغول پرواز هستند. شایان ذکر است هواپیماهای اشاره‌شده بسیار پرهزینه‌ هستند و هربار هم فقط چند ساعت می‌توانند پرواز کنند. در گزارشی که ساوتکام فوریه‌ی جاری به کمیته‌ی امور نظامی مجلس سنا ارسال کرده، کریج‌ فالر، فرماندهی ساوتکام، نوشته بود:

با اینکه کارایی خودمان را بهبود می‌بخشیم، در سال ۲۰۱۸، فقط توانسته‌ایم درحدود ۶ درصد از قاچاق مواد مخدر جلوگیری کنیم.

این بالون‌های جدید پلتفرم نظارتی ارزان‌قیمتی را نوید می‌دهند که می‌توانند چندین خودرو و قایق را طولانی‌مدت دنبال کنند. ازآنجاکه باد در ارتفاعات مختلف در جهات مختلفی می‌وزد، بالون‌ها می‌توانند با کاهش یا افزایش ارتفاعشان به‌راحتی در منطقه مدنظر مستقر شوند و ثابت بمانند. هیچ‌کدام از مسئولان ساوتکام یا شرکت نوادا سیرا در این باره توضیحی به گاردین ارائه نکرده است؛ اما شرکت World View، رقیب آن‌ها، اخیرا اعلام کرده است که چندین مأموریت طولانی چندهفته‌ای با بالون‌های استراتوسفری خودشان انجام داده‌ و بالون‌هایشان موفق شده‌اند ۶.۵ ساعت در محدوده‌ای به قطر پنج مایل مستقر باقی بمانند که این زمان برای مناطق بزرگ‌تر به چندین روز می‌رسد. رایان هارتمن، مدیر شرکت World View می‌گوید:

قابلیت اولیه و طبیعی این بالون‌ها این است که می‌توانند برای هفته‌ها و ماه‌ها در حالت عملیاتی باقی بمانند. مشکل اصلی نحوه‌ی مهار بادهای استراتوسفری به‌منظور حفظ دائمی محل استقرار این بالون‌ها برای مشتریانمان است.

شرکت Raven Aerostar که تأمین‌کننده‌ی بالون‌های آزمایش ساوتکام است و آن‌ها را از تأسیسات خود در داکوتای جنوبی به پرواز درآورده، به گاردین گفته است بالون‌هایی داشتند که حدود یک ماه در آسمان بودند. همچنین، این شرکت برای شرکت Loon، از زیرمجموعه‌های آلفابت، بالون تولید می‌کنند تا برای ارائه‌ی خدمات موبایل و اینترنت از مدار استراتوسفر به‌کار بروند.

اسناد FCC نشان می‌دهند بالون‌های ساوتکام حامل ادوات ارتباطی و حسگرهای پیچیده‌ی شبه‌ماهواره برای تشخیص وسایل نقلیه هستند. یکی از آن حسگرها، «رادار دیافراگم ترکیبی» است که به‌منظور تشخیص هر نوع خودرو یا قایق در حال حرکت در باریکه‌ی ۴۰ کیلومتری زیر بالون است. همچنین، این بالون‌ها تکنولوژی شبکه‌ی پیشرفته‌ای دارند که به آن‌ها اجازه می‌دهد با یکدیگر در ارتباط باشند و داده را بین خود و پایگاه‌های زمینی مبادله کنند.

منطقه‌ی پرواز بالون شرکت Ravenstar

اسناد FCC اشاره می‌کند این شبکه شامل اطلاعات ویدئویی است که نشان می‌دهد بالون‌ها احتمالا حامل سامانه‌ی ضبط تصاویر شرکت نوادا سیرا موسوم به Gorgon Stare هستند. این سامانه‌ی نظارتی وسیع شامل ۹ دستگاه دوربین است که می‌توانند هم‌زمان تصاویر پانورامیک را به وسعت یک شهر ضبط کنند.

با اینکه سامانه‌ی Gorgon Stare معمولا روی پهبادها نصب می‌شود، میچل، از کالج نیویورک و مؤلف کتاب‌ «چشمان آسمان»، می‌گوید ارتش آمریکا از این سامانه در بالون‌های کوچک جاسوسی متصل (مهارشده) در افغانستان و در بالون‌های پایین‌ارتفاع برای محافظت از مرز و گمرک استفاده کرده است. وی تصریح می‌کند مسئله‌ی نظارت بالون‌های استراتوسفری کار نسبتا جدیدی است:

ارتفاع بالاتر به‌معنای محدوده‌ی وسیع‌تری است که می‌توان پوشش داد. تفاوت تنها در این است که بنا به محدوده‌ی نظارت و سامانه‌ی به‌کاررفته ممکن است تصاویری با وضوح کمتر داشته باشید. درضمن، بالون‌ها محدودیت‌ها و مقررات کمتری در مقایسه با پهبادها دارند.

در اسناد FCC، مشخص نشده است آیا آزمایش‌های ساوتکام در آمریکا به هرگونه تحقیقات ضدتروریسم و موادمخدر مرتبط است یا خیر. همچنین، هیچ‌کدام از طرف‌های دخیل مشخص نمی‌کنند آیا داده‌های تهیه‌شده از وسایل نقلیه در مناطق میانه‌ی غربی قرار است حذف یا ذخیره یا به آژانس‌های فدرال و محلی منتقل شوند. استنلی، از ACLU می‌گوید:

دوست داریم بدانیم آن‌ها با این داده چه کاری انجام می‌دهند و چگونه ذخیره می‌کنند و آیا قصد دارند آن‌ را در آمریکا پیاده کنند یا خیر؛ زیرا اگر تصمیم بگیرند به‌صورت داخلی قابلیت استفاده پیدا کند، آن وقت باید فشار بسیار زیادی تحمل کنند.

احتمالا آزمایش‌های نظارتی ساوتکام، تنها نوک کوه یخی است. اسکات ویکرشام، معاون شرکت Raven Aerostar، به روزنامه گاردین اعلام کرده است آن‌ها در حال همکاری با سیرا نوادا و دارپا (Darpa)، بازوی تحقیقاتی پنتاگون، برای پیشبرد تحقیقات بسیار پیچیده و چالش‌برانگیز استراتوسفری هستند. او به برنامه‌ی Alta این آژانس اشاره می‌کند که تلاشی ادامه‌دار به‌منظور بهبود هدایت بالون استراتوسفری است که تعدادی از آن‌ها را در خاک آمریکا به آسمان فرستاده‌اند.

رایان هارتمن از شرکت World View می‌گوید آن‌ها تابه‌حال چندین مأموریت آزمایشی نظارتی برای یکی از مشتریان انجام داده‌اند. وی می‌گوید:

کاملا مشخص است که قوانینی برای حفظ حریم خصوصی مردم وجود دارد که ما هم به تمام این قوانین پایبند هستیم. ما از اهمیت انجام کارها مطابق با اصول اخلاقی آگاه هستیم؛ زیرا در ارتباط با حفظ حریم خصوصی مردم است.

درحال‌حاضر، شرکت World View خود را برای پرواز نظارتی بعدی آماده می‌کند و نوادا سیرا نیز همچنان به آزمایش‌های مناطق میانه‌ی غربی ادامه می‌دهد.